توسعه راهها و افزایش وسایل نقلیه پیچیدگی های خاصی در ترافیک و حمل و نقل جوامع امروزی که بوجود آورده است به نحوی که این موضوع به یکی از معضلات اساسی جوامع امروزی تبدیل شده است. در سالهای اخیر راه حل های بسیاری برای کاهش عوارض اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی از سوی متخصصان این حوزه ارائه شده است که در این میان سیستم های هوشمند حمل و نقل یکی از موثرترین راهکارهای موجود می باشند.
ITSسامانه هایی هستند که در خدمت حمل و نقل و ترافیک که با بهره گیری از اطلاعات ف ارتباطات و فناوری های کنترلی، در جهت بهبود و افزایش کارآیی شبکه حمل و نقل عمل می کنند. ابزار ITSبر پایه سه عامل اطلاعات، ارتباطات و هماهنگ سازی استوار است که کاربران و مسافران را در جهت اتخاذ تصمیم بهتر و مناسب تر یاری می دهد.
ارائه اطلاعات بهنگام در مورد وضعیت ترافیکی جاری برای یک شبکه و یا ارائه اطلاعات بر روی اینترنت جهت برنامه ریزی سفر، مسئولین حوزه ترافیک و کاربران را قادر به دستیابی به اطلاعات بهتر و مناسب تر و در نتیجه اتخاذ تصمیمات درست می سازد.
توسعه و ارتقای کیفی خدمات ترافیکی در جامعه به موازات پیشرفت سریع فناوری IT، باعث ارتقای سطح زندگی مردم و بهبود ایمنی راهها می گردد.
در ذیل به معرفی برخی از سامانه های هوشمند حمل و نقل می پردازیم:
تابلوهای پیام متغیر
تابلوهای پیام متغیر که به اختصار VMSنامیده می شوند به منظور اطلاع رسانی به رانندگان در مسیر راههای مورد استفاده قرار می گیرند.
این تابلوها به صورت دروازه یا بر روی دکل در شانه راه و یا به صورت بازو دار بر روی مسیر نصب می شوند. اطلاعات مسیر پیش روی رانندگان همانند تصادف، انسداد راه و وضعیت ترافیکی به صورت به هنگام نمایش داده می شود. کنترل و ارسال این اطلاعات از یک مرکز انجام می گردد. تابلوهای پیام متغیر برای تاثیرگذاری و بر روی رفتار رانندگی و اصلاح جریان ترافیکی و عملکرد طراحی شدند.
دوربینهای کنترل سرعت
یکی از ابزارهای مهم کنترل سرعت وسایل نقلیه و کاهش تصادفات جرحی و فوتی ، دوربین های سرعت سنج هستند که از سالها پیش در سراسر جهان در معابر شهری و برون شهری کاربرد بسیار داشته است. نتایج به دست آمده از نصب این دوربین ها در نقاطی که سرعت در آنها افزایش داشته، نشان دهنده تاثیر زیاد آنها بر کاهش تصادفات است.
این دوربین ها دارای انواع مختلفی هستند، از جمله ذیلا به بعضی از انواع این دوربین ها اشاره می شود:
دوربین های سرعت سنج ثابت
که به صورت ثابت بالای پل ها- ستون ها یا تاسیسات دیگر نصب و اطلاعات برداشته شده از آنها به یک مرکز کنترل ترافیک ارسال می گردد. این دوربین ها معمولا برای مدت زمان طولانی در یک مکان نصب می شود و راننده توسط تابلوها از وجود آنها در معابر مطلع می شوند.
دوربین های سرعت سنج سیار
دوربین های سرعت سنج سیار دوربین هایی هستن که با استفاده از سه پایه به صورت موقت در کنار معابر نصب شده و پس ازچند ساعت کنترل سرعت وسایل نقلیه به محل دیگر منتقل می گردند.
دوربینهای سرعت سنج درون خودرویی
این دستگاه روی خودروهای پلیس نصب شده و توانایی اندازه گیری سرعت وسایل نقلیه عبوری را دارد.
چراغ های هوشمند راهنمایی
این چراغ ها دارای نرم افزار هوشمندی هستند که بر اساس اهمیت مسیر، میزان تردد و بار ترافیکی عبوری برنامه ریزی نموده و زمان بندی چراغهای راهنمایی را انجام می دهند.
سایر سامانه های هوشمند:
GPS، GIS، RFIDاز دیگر ابزارهای ITSدر مدیریت ترافیک محسوب می شوند.
-------------------
سرهنگ محمدرضا مهماندار
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم انتظامی
نظر شما